Een synagoge in het centrum van de Zuid-Franse stad Marseille wordt omgevormd tot moskee. Steeds minder Joden maakten gebruik van de Or Thorasynagoge, verklaarde Zvi Ammar, president van het Consistoire israélite in Marseille, deze week tegenover persbureau AFP. Soms bezochten minder dan tien mensen de diensten, terwijl er plaats is voor zo’n 250.
De islamitische organisatie Al Badr heeft de Or Thorasynagoge voor zo’n 350.000 euro gekocht, aldus de lokale krant La Provence. Deze zomer zal het gebouw worden heropend als moskee.
Het inmiddels voormalige joodse bedehuis bevindt zich in de Saint Dominiquestraat, vlakbij het belangrijkste treinstation van Marseille, Saint Charles. Het werd gebouwd in de jaren zestig van de vorige eeuw, toen grote aantallen Joden vanuit Algerije naar Marseille kwamen nadat het Noord-Afrikaanse land in 1962 –na acht jaar oorlog– onafhankelijk van Frankrijk was geworden.
70.000 Joden
In Marseille, dat in totaal ongeveer 2 miljoen inwoners telt (en na Parijs de grootste stad van Frankrijk is), wonen zo’n 70.000 Joden. Daarmee herbergt de stad een van de grootste Joodse gemeenschappen van Frankrijk, en ook Europa. De laatste twintig jaar is er echter een trek gaande van het centrum van de stad naar omliggende wijken, aldus Zvi Ammar. De president van het Consistoire israélite van Marseille, zei de verkoop van de synagoge aan Al Badr als „positief” te beschouwen. „We hebben allemaal dezelfde God, het belangrijkste is dat alles in goede harmonie verloopt.”
Al Badr komt tot nu toe samen in een moskee vlakbij de Or Thorasynagoge. Die is echter te klein geworden. Het aantal moslims in Marseille bedraagt inmiddels rond de 220.000, van wie er 70.000 praktiserend zijn. Volgens AFP is de moslimgemeenschap nog steeds in afwachting van de bouw van een Grote Moskee in Marseille. Deze moet zo’n 23 miljoen euro gaan kosten, waarmee het de grootste van Frankrijk zal worden. Het project ligt echter gevoelig.
Antisemitisme
De Israëlische krant Ha’aretz legde deze week een verband met het groeiend antisemitisme in Frankrijk toen ze over de verkoop van de Or Thorasynagoge berichtte. Sinds het jaar 2000 verhuisden duizenden Joden van het centrum en noorden van Marseille naar het zuiden van de stad, citeerde Ha’aretz Elie Berrebi, algemeen directeur van het Joodse Consistorie van Marseille. Zo’n 80 procent van de Joden in de stad woont nu daar, zei hij. Sindsdien gaan zij niet meer naar de synagogen in het centrum, „die veel lokale Joden als onveilig beschouwen.”
Ha’aretz herinnert aan de drie incidenten die tussen oktober en januari plaatshadden, waarbij Joden door –hoogstwaarschijnlijk– moslims of Arabieren werden aangevallen. Het bracht de eerdergenoemde Zvi Ammar er in januari toe zijn geloofsgenoten te adviseren geen keppeltje meer te dragen tot er „betere tijden” zouden zijn aangebroken.
De laatste jaren emigreren steeds meer Franse Joden naar Israël of elders. In 2015 waren dit er bijna 8000.
Lees ook:
Advies Joden: draag geen keppeltje (Reformatorisch Dagblad, 13 januari 2016)
Recordaantal Joden uit West-Europa naar Israël (Reformatorisch Dagblad, 15 januari 2016)
Hoop op leven zonder angst (Reformatorisch Dagblad, 21 januari 2016)
„Jood, hoepel op, ga Frankrijk uit!” (Reformatorisch Dagblad, 12 februari 2014)
