Het voormalige kerkgebouw van de gereformeerde gemeente (gg) in Ridderkerk wordt waarschijnlijk gesloopt. Het markante pand aan de Lagendijk 281 diende tot voor kort als opslagplaats voor een deel van de verzameling oldtimers van Dordtenaar Ad Palmen.
Palmen en zijn collectie –meer dan 230 oude auto’s– waren vorige week ineens landelijk nieuws. Tot dan toe was er nauwelijks iets over hem en zijn verzameling bekend. Palmen (82) „had geen partner, geen kinderen en geen erfgenamen”, schreef DordtCentraal.nl vorige week. „Hij was wat je noemt een kluizenaar. Zo afzijdig levend dat maar weinig mensen van het bestaan wisten van twee loodsen en een kerkgebouw, waarin hij zijn ‘schatten’ bewaarde. Februari 2022 brak er brand uit bij één van de opslagplaatsen van zijn oldtimers. Het viel min of meer samen met het verslechteren van de gezondheid van de Dordtse verzamelaar.” Eind vorig jaar moest Palmen in een verpleeghuis worden opgenomen – en afstand doen van zijn levenswerk, waarvan de totaalwaarde misschien wel in de miljoenen liep.
De volgens Omroep Gelderland „unieke en exclusieve privécollectie oldtimers” werd gekocht door een autohandelaar uit Brummen, Nico Aaldering. Aaldering wil de Ferrari’s, MG’s, Buicks, Cadillacs enzovoorts in één keer gaan verkopen via een onlineveiling, die op 19 mei start. „De collectie is zo bijzonder, die moet bij elkaar blijven.” Eén auto overweegt Aaldering overigens zelf te houden, zei hij tegen Omroep Gelderland, al wilde hij niet zeggen welke. „Dat is de slagroom op mijn taart.”
Publiek geheim
Dat er ook in het vroegere kerkgebouw van de gereformeerde gemeente aan de Ridderkerkse Lagendijk „ongeveer twintig old-timers” stonden opgesteld, was een „publiek geheim”, schreef het Reformatorisch Dagblad in 1995. „Maar niemand weet er het fijne van.” Heel weinigen zullen er ook van op de hoogte zijn geweest dat de eigenaar in Dordrecht nóg twee loodsen vol exemplaren had.
Een „sfeer van geheimzinnigheid” omgaf het oude gebouw dan ook, noteerde RD-journalist B.L.P. (Ben) Tramper destijds. „Wie door de met spinraggen omgeven ruitjes gluurt, ontwaart een klein autotron. Op de plaats waar eens honderden leden van de gereformeerde gemeente zich bij de Levensbron neerzetten, staan nu zo’n twintig old-timers onder een dikke laag stof.”
Tramper legde in 1995 ook contact met Palmen (in de krant overigens L. Paumen genoemd). „Telefonisch laat hij weten niet bereid te zijn de deuren voor vreemde gasten te openen. „Nee, dat kost tijd, en tijd heb ik niet. Probeert u het volgend jaar maar eens, misschien hebt u dan meer kans.””
Ds. Overduin
Begin 2006 zocht ook de kerkenraad van de gereformeerde gemeente –die sinds 1972 bijeenkomt in de Bethelkerk aan de Anjerstraat– contact met Palmen, zo blijkt uit het jubileumboek ”Trouw van de God van Bethel” (2010). De kerkenraad verzocht hem om, „vanuit kerkhistorische overwegingen, de gedenksteen in de buitenmuur in bezit te mogen krijgen. Hierop is de eerstesteenlegging door ds. D.C. Overduin vermeld.” Zonder resultaat. „De eigenaar wil aan dit verzoek geen gehoor geven. Op een later moment zal opnieuw contact met hem worden gezocht.”
Twee keer verkocht
In de achterliggende maanden is het uit 1913 daterende kerkgebouw aan de Lagendijk –vraagprijs 450.000 euro k.k., leert een blik op funda– tweemaal verkocht. De eerste keer aan autohandelaar Nico Aaldering, die het pand kocht met het oog op de oldtimers die er nog altijd in stonden. Aaldering heeft het vervolgens weer doorverkocht aan een Ridderkerkse vastgoedondernemer. Deze laat het oude kerkgebouw naar alle waarschijnlijkheid slopen.
Bijna-buurman
Wat er precies met het voormalige bedehuis gaat gebeuren, is nog onduidelijk, laat Kees van der Duijn Schouten desgevraagd weten. De Ridderkerkse SGP-wethouder is bijna-buurman van de kerk. „De staat ervan is zo slecht dat er eigenlijk geen opknappen meer aan is. Een paar weken terug was ik nog even in het gebouw, maar het plafond hing aan stukken, en het was een ongekende rommel. De nieuwe eigenaar is zich nu aan het oriënteren op wat hij gaat doen.”
Vrijwel zeker is dat het gebouw gesloopt gaat worden. Maar of er op de grond die dan vrijkomt woningen komen of bijvoorbeeld een bedrijf is nog niet duidelijk, aldus Van der Duijn Schouten. „In elk geval heeft de plek nu een bedrijfsmatige bestemming, dus als er woningen moeten komen zal het eerst door de gemeenteraad moeten. En dat valt misschien ook nog niet zo mee, gezien de Rijksweg A15 die hier vlakbij ligt.”
Gevelsteen
De kerkenraad van de Bethelkerk heeft de SGP-wethouder al wel verzocht of de gevelsteen van de kerk alsnog eigendom van de gereformeerde gemeente kan worden. „Maar ook dat is afhankelijk van wat er uiteindelijk met de kerk gaat gebeuren”, zegt Van der Duijn Schouten. „Als er in het nieuwe pand bijvoorbeeld elementen moeten komen die herinneren aan de vroegere kerk, zal de gevelsteen daar misschien ook een plek in moeten krijgen. Er is, kortom, nog weinig zekerheid.”
De gg Ridderkerk nam de kerk aan de Lagendijk op 2 november 1913 in gebruik; op zondag 13 februari 1972 kwam ze er voor het laatst samen.
